Zasiedzenie służebności gruntowej nieruchomości

Zasiedzenie służebności gruntowej nieruchomości

Cel warunkujący możliwość nabycia przez zasiedzenie służebności gruntowej oraz służebności przesyłu powinien być aktualny co najmniej w dacie, w której upływa termin zasiedzenia lub w dacie późniejszej, w której mamy do czynienia ze spełnieniem wszystkich przesłanek nabycia służebności przez zasiedzenie.

Przesłankami nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie, które muszą być spełnione łącznie, są:

1) nieprzerwane posiadanie służebności;

2) korzystanie z trwałego i widocznego urządzenia na nieruchomości, która w wyniku nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie stanie się nieruchomością obciążoną;

3) upływ czasu, którego długość zależy od dobrej lub złej wiary tego, kto uzyskał posiadanie służebności gruntowej.

Trwałe i widoczne urządzenie

Posiadanie służebności gruntowej prowadzące do jej nabycia przez zasiedzenie musi łączyć się z korzystaniem z trwałego i widocznego urządzenia znajdującego się na nieruchomości obciążonej, uzasadnione jest stanowisko, zgodnie z którym jeśli posiadanie ma prowadzić do nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie, bez wątpienia powinno ono odnosić się do służebności czynnej. Argumentem przemawiającym za tym, że przesłanką nabycia służebności przez zasiedzenie może być posiadanie wyłącznie służebności czynnej, jest manifestujący charakter korzystania z trwałych i widocznych urządzeń znajdujących się na cudzej nieruchomości. Przesłanka nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie w postaci korzystania z trwałych i widocznych urządzeń ma na celu umożliwienie jej właścicielowi przeciwdziałania obciążeniu jego nieruchomości. Trwałe i widoczne urządzenie musi powstać w wyniku świadomego i pozytywnego działania ludzkiego i nie może być ono wynikiem działania jedynie sił przyrody. W przypadku gdyby posiadanie służebności biernej mogło prowadzić do zasiedzenia, jej nabycie mogłoby mieć miejsce, mimo że właściciel nieruchomości obciążanej nie miałby możliwości temu przeciwdziałać. Z tego powodu trudna do zaakceptowania jest teza o dopuszczalności nabycia służebności biernej przez zasiedzenie

Posiadanie służebności gruntowej, które ma prowadzić do jej nabycia przez zasiedzenie, nie powinno być sprawowane za zgodą właściciela nieruchomości, z której korzysta posiadacz służebności, wynikającą z umowy lub z wygodzenia będącego pochodną dobrosąsiedzkich stosunków. Prawo to nie powinno być ono zależne od zgody właściciela nieruchomości, która ma zostać obciążona, ani od zawartej z nim umowy.

Widoczne urządzenie

Urządzenie jest widoczne, gdy jest postrzegalne dla każdego przeciętnego uczestnika obrotu cywilnoprawnego. Widoczny charakter urządzenia można stwierdzić nie tylko wtedy, gdy właściciel nieruchomości służebnej może je zobaczyć bezpośrednio, lecz również wtedy, gdy możliwe jest niewątpliwe ustalenie jego istnienia na podstawie łatwo dostępnych danych. Z widocznym urządzeniem możemy mieć do czynienia nie tylko wtedy, gdy znajduje się ono na powierzchni gruntu, lecz również wtedy, gdy urządzenie znajduje się w przestrzeni nad powierzchnią gruntu, a także gdy urządzenie znajduje się pod powierzchnią gruntu, a na powierzchni znajdują się jego oznaczenia lub jego widoczne elementy wskazujące właścicielowi, że pod powierzchnią gruntu znajduje się urządzenie lub jego dalsza część. Dla stwierdzenia widocznego charakteru urządzenia nie ma znaczenia okoliczność, czy właściciel nieruchomości służebnej rzeczywiście wiedział o istnieniu takiego urządzenia, lecz czy obiektywnie miał możliwość uzyskania takiej wiedzy z łatwością, bez konieczności podejmowania nadzwyczajnych działań. Do nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie nie wystarczy samo istnienie trwałego i widocznego urządzenia, z którego korzystanie może zwiększać użyteczność nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części. Posiadacz służebności musi z trwałego i widocznego urządzenia faktycznie korzystać stosownie do potrzeb wyznaczanych przez treść posiadanej służebności.

Zasiedzenie służebności

Terminy nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie są takie same jak w przypadku nabywania własności nieruchomości przez zasiedzenie. W konsekwencji długość okresu posiadania służebności gruntowej potrzebnego do jej nabycia przez zasiedzenie jest uzależniona od dobrej wiary posiadacza takiej służebności w chwili, w której uzyskał on jej posiadanie. Jeśli posiadanie służebności gruntowej zostało uzyskane przez podmiot będący w dobrej wierze, jej nabycie następuje wskutek nieprzerwanego posiadania i korzystania z trwałego i widocznego urządzenia przez 20 lat. W przypadku uzyskania posiadania służebności gruntowej w złej wierze termin, którego upływ jest niezbędny do nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie, wynosi 30 lat. Pojęcie dobrej i złej wiary determinujące długość terminu posiadania służebności, którego upływ prowadzi do jej nabycia przez zasiedzenie, powinno być przyjmowane w znaczeniu ustalonym na tle przepisów stanowiących podstawę nabycia własności rzeczy przez zasiedzenie.

Z dobrą wiarą mamy do czynienia w przypadku, gdy podmiot prawa cywilnego jest w błędnym, ale w danych okolicznościach usprawiedliwionym przekonaniu, że przysługuje mu prawo, z którego treścią koresponduje jego zachowanie mogące polegać w szczególności na posiadaniu rzeczy lub posiadaniu służebności. Gdy uzyskanie posiadania służebności gruntowej nastąpiło na podstawie oświadczenia woli złożonego bez zachowania formy aktu notarialnego, należy przyjąć, że podmiot, który je uzyskał, był w złej wierze.

Przerwanie biegu zasiedzenia służebności

Przerwanie biegu zasiedzenia służebności powoduje każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczenia służącego do pozbawienia posiadania służebności albo przed sądem polubownym, przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia takiego roszczenia. Do czynności przerywających bieg terminu zasiedzenia służebności zalicza się wytoczenie powództwa negatoryjnego przeciwko posiadaczowi służebności, powództwa o usunięcie niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, złożenie wniosku o dział spadku spadkobiercy nieposiadającego nieruchomości wchodzącej w skład spadku, wniosku o zabezpieczenie roszczenia negatoryjnego, wniosku o wszczęcie egzekucji roszczenia negatoryjnego. Również wszczęcie mediacji pomiędzy posiadaczem służebności i właścicielem nieruchomości, która może być obciążona służebnością wskutek jej nabycia przez zasiedzenie, przerywa bieg zasiedzenia służebności. Jednak wytoczenie powództwa przeciwko posiadaczowi służebności o zapłatę z tytułu korzystania z nieruchomości nie przerywa biegu zasiedzenia służebności.

 

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

One Response

  1. Szukałem adwokata w Poznaniu od spraw o zasiedzenie i nieruchomości i gruntu i trafiłem na ten wpis. Na poradzie prawnej u mecenasa okazało się, że sprawę można szybko i łatwo załatwić ;]

Dodaj komentarz