Powszechnie przyjmuje się, że wynagrodzenie wykonawcy musi być dokładnie ustalone w umowie albo jako wynagrodzenie ryczałtowe, w postaci z góry ustalonej kwoty, albo wynagrodzenie kosztorysowe, przez wskazanie podstaw i reguł jego ustalenia, którego wysokość zostaje obliczona po ukończeniu robót, według ustalonych w umowie zasad. Przepisy dotyczące umowy o roboty budowlane nie zawierają regulacji problematyki wynagrodzenia, ponieważ profesjonalny wykonawca z zasady powinien zadbać o to, aby szczegółowo określić tę materię w umowie. Jednakże istniejącą lukę w uregulowaniach dotyczących wynagrodzenia z umowy o roboty budowlane można uzupełnić poprzez zastosowanie przez analogię przepisów najbardziej zbliżonej pod względem charakteru prawnego, umowy o dzieło.
Wynagrodzenie ryczałtowe
jest określone nominalnie, stanowiąc dokładną co do wysokości, absolutną kwotę pieniężną. Wynagrodzenie ryczałtowe to określone z góry bez przeprowadzania szczegółowej analizy kosztów wytwarzania dzieła, wynagrodzenie za całość dzieła w jednej sumie pieniężnej lub wartości globalnej. Wynagrodzenie to nie podlega już co do zasady zmianie. Odrębne jednak zagadnienie stanowi sytuacja, w której strony zgodnie zrezygnowały z części robót objętych obowiązkiem wykonawcy określonym w zawartej umowie, wskutek czego umówione prace nie zostały wykonane w całości, lecz w części. W takiej sytuacji, jeśli strony umówiły się, że wykonawca za wykonane prace ma otrzymać wynagrodzenie ryczałtowe, to wynagrodzenie należne wykonawcy winno być określone proporcjonalnie do wykonania prac objętych umową, jako kwota proporcjonalna do procenta wykonanych prac.
Jeżeli strony umówiły się o wynagrodzenie ryczałtowe, przyjmujący zamówienie nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia chociażby w czasie zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac. Jeżeli jednak wskutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć, wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu zamówienie rażącą stratą sąd może podwyższyć ryczałt lub rozwiązać umowę.
Wynagrodzenie kosztorysowe
dotyczy dzieł o bardziej złożonych kalkulacji koszów, która przyjmuje formalną postać tak zwanego kosztorysu. Kosztorys jest pisemnym zestawieniem potrzebnym do wykonania dzieła materiałów i nakładów pracy wraz z podaniem ich cen jednostkowych. Kosztorys sporządzony jest najczęściej przed zawarciem umowy przez przyjmującego zamówienie i jest istotnym elementem jego oferty. Wraz z zawarciem umowy kosztorys staje się jej integralnym elementem. Typowy kosztorys inaczej niż ryczał nie ma charakteru ostatecznego wiążącego strony, a stanowi jedynie orientacyjny preliminarz przewidywanych wydatków. Nie mniej sporządzenie kosztorysu nie zwalnia to przyjmującego zamówienie z obowiązku podejmowania innych niewskazanych w kosztorysie czynności, które są potrzebne do osiągnięcia określonego w umowie rezultatu, a żądanie podwyższenia wynagrodzenia jest uzależnione od zachowania przez niego należytej staranności. Kosztorys powinien być sporządzony przed lub przy zawarciu umowy, a nie po jej wykonaniu i na żadnej ze stron umowy nie spoczywa obowiązek sporządzenia kosztorysu powykonawczego (kosztorysów częściowych i kosztorysu ostatecznego.
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.