Zniesienie współwłasności i podział nieruchomości, domu czy budynku poprzez wyodrębnienie lokali na współwłasność dotychczasowym współwłaścicielom

Zniesienie współwłasności i podział nieruchomości, domu czy budynku poprzez wyodrębnienie lokali na współwłasność dotychczasowym współwłaścicielom

W orzecznictwie nie budzi wątpliwości dopuszczalność przyznania w wyniku zniesienia współwłasności wyodrębnionych lokali na współwłasność dwóm lub więcej dotychczasowym współwłaścicielom (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 15 czerwca 2012 r. II CSK 582/11, z dnia 4 czerwca 2003 r., I CKN 447/01). Współwłaściciele domagający się przyznania im na współwłasność wyodrębnionego lokalu są uprawnieni do określenia wysokości udziałów, które będą im przysługiwały. Uprawnienie to mieści się w ramach ich roszczeń o zniesienie współwłasności (art. 210 KC i art. 211 KC). Sąd ustala te udziały w wysokości wynikającej z udziałów w nieruchomości, gdy współwłaściciele ci inaczej nie postanowili.

Należy jednak mieć na względzie, iż z określeniem udziałów w takim lokalu odmiennie, aniżeli to wynika z udziałów współwłaścicieli w nieruchomości łączy się obowiązek dopłat. W razie zaś rezygnacji z dopłat zachodzi przypadek nieodpłatnego zniesienia współwłasności w rozumieniu art. 1 pkt 4 i art. 1a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 833 ze zm.), z czym wiąże się obowiązek podatkowy tych współwłaścicieli, których udziały w przyznanym lokalu są większe, od tych, które mieli w nieruchomości przed podziałem. To samo odnosi się do sytuacji nieodpłatnego nabycia przez współwłaścicieli w ramach przyznanego udziału w takim lokalu wartości nakładów, dokonanych przez jednego ze współwłaścicieli. W takim przypadku, Sąd ma obowiązek przesłania stosownej informacji właściwemu urzędowi skarbowemu po uprawomocnieniu się orzeczenia na podstawie art. 84 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.).

Orzeczenie co do istoty w sprawie o zniesienie współwłasności cechuje się kompleksowością i integralnością, w tym znaczeniu, iż nie jest dopuszczalne utrzymanie w mocy jedynie części rozstrzygnięć dotyczących zasad podziału fizycznego przez ustanowienie odrębnej własności lokali wraz z przyznaniem ich poszczególnym uczestnikom bez powiązania ich z rozstrzygnięciem odnośnie do spłat i dopłat oraz roszczeń współwłaścicieli z tytułu nakładów, które ze względu na rodzaj, wysokość oraz okoliczności ich dokonania, mają zasadnicze znaczenie dla końcowego podziału i rozliczeń (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 1977 r., III CZP 40/77, OSNCP 1978 nr 2, poz. 24; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 października 2001 r., I CKN 680/99, oraz wydane na gruncie spraw o podział majątku wspólnego i dział spadku: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 1984 r., III CZP 72/83, OSNCP 1984 nr 7, poz. 115; postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 1999 r., III CKN 63/98, i z dnia 9 maja 2008 r., III CZP 26/08, OSNC 2009 nr 6, poz. 90). Roszczenie o zwrot wartości nakładów poczynionych przez jednego ze współwłaścicieli na nieruchomość wspólną przysługuje przeciwko osobom, które były współwłaścicielami w czasie ich dokonywania.

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Dodaj komentarz